Con người này như một thứ sức mạnh của thiên nhiên , vẫy vùng giữa trời cao đất rộng, không có sức gì kiềm giữ được, kể cả sức mạnh của tình yêu. Đang sống trong cảnh nồng nàn hương lửa chợt động lòng bốn phương thế là một mình dứt áo ra đi, Kiều xin theo không được. Bởi vì con người này không phải là người của một nhà, một họ, một xóm, một làng mà là người của trời đất, của bốn phương. Bao nhiêu oan khuất đã chồng chất lên cuộc đời Kiều, tiếng kêu trời đã bao lần vút lên vô ích. Bọn gian ác cứ lộng hành, bao nhiêu dơ dáy cứ bày ra trước mắt Chưa biết làm thế nào để thoát khỏi cảnh đời tù túng thối tha. Yêu cầu của câu chuyện, yêu cầu của người đọc chuyện cũng như của mọi người trong xã hội đương thời là phải có một cách gì đấy đẻ giải thoát. Hình ảnh Từ Hải đã đáp ứng đúng sự khao khát ấy của người ta. Nó có giá trị như một giấc mơ tuyệt đẹp. Trước hết là một giấc mơ tung hoành cho phỉ sức, phỉ chí. Cái khổ của Kiều và của mọi người trong khuôn khổ chật chội của xã hội đương thời là tưởng chừng như cựa về bên nào cũng vấp, luôn luôn bị dồn ép, xô đẩy, không sao làm chủ được mình. TỪ Hải trái laik, thong dong đi lại đó đây, như mây baym, như gió lượn, tưởng chừng như không bị vướng vì một thứ vật cản nào: Giang hồ quen thói vẫy vùng Gươm đàn nửa gánh non sông một chèo.. ... Kiều luôn nơm nớp, không dám tin ở mình, không dám tin ở tương lai. Từ Hải trái lại, tự tin vô cùng. Ngay trong cảnh trần ai, Từ Hải đã ngang nhiên xem mình là anh hùng, tất cả sự nghiệp sau này như đã nắm chắc trong tay. Mà quả nhiên Từ Hải cứ muốn là được. Thúc Sinh muốn đưa Kiều ra khỏi lầu xanh còn phải qua bao nhiêu chật vật. Từ Hải chỉ nói một tiếng là xong. Từ Hải hứa với kiều cùng hưởng cảnh muôn chung nghìn tứ, thé là có muôn chung nghìn tứ. Từ Hải muốn 10 vạn tinh binh là có 10 vạn tinh binh. Từ Hải hứa báo ân báo oán là báo ân báo oán. Con người này như một thứ sức mạnh của thiên nhiên , vẫy vùng giữa trời cao đất rộng, không có sức gì kiềm giữ được, kể cả sức mạnh của tình yêu. Đang sống trong cảnh nồng nàn hương lửa chợt động lòng bốn phương thế là một mình dứt áo ra đi, Kiều xin theo không được. Bởi vì con người này không phải là người của một nhà, một họ, một xóm, một làng mà là người của trời đất, của bốn phương. ..... NHưng Từ Hải không phải chỉ thẻ hiện giấc mơ tung hoành. Cái khao khát của những lớp người bị áp bức trong thời phong kiến không phải chỉ là khao khát tung hoành, khao khát tự do tuyệt đối. Một cái khao khát cũng rất khẩn thiết, có khi lại khẩn thiết hơn nữa là khao khát CÔNG LÝ. NGười bị oan phải được giải oan. Những người có tội phải đền tội. bao nhiêu dơ dáy phải được quét đi....... Với Thanh Tâm Tài nhân, Từ Hải tuy anh hùng nhưng vẫn là một nhân vật Tiểu thuyết. Với Nguyễn DU, Từ Hải đã trở nên một nhân vật anh hùng ca. Nguyễn Du đã bỏ hết những chi tiết có thể khiển người ta nghĩ TH cũng là một người như mọi người. Thanh Tâm Tài Nhân muốn tô điểm cho Từ Hải đã biến cái nhà sư phá giới của Dư Hoài thành một nhà nho đi thi không đỗ, bỏ ra đi buôn. Với Nguyễn Du chúng ta không cần biết TH tung tích như thế nào: Lần thâu gió mát trăng thanh Bỗng đâu có khách biên đình sang chơi Ta chỉ biết TH là một người ở đâu xa ngoài kia một hôm đi tới. Từ Hải vụt đến trong đời Kiều như một vì sao lạ chiếu sáng cả một đoạn đời, ngoài ra ta không biết gì hơn về lai lịch của con người phi thường ấy. Trái lại cũng có khi Nguyễn Du thêm vào một hai chi tiết, những chi tiết nó biến một con người thường thành phi thường. Thanh Tâm Tài Nhân nói Từ Hải ra đi mà không nói đi như thế nào. Nguyễn Du nói rõ: Trông vời trời bể mênh mang Thanh gươm yên ngựa lên đường thẳng rong Qua câu thơ, hình ảnh của con người, thanh gươm, yên ngựa tưởng như che đầy cả trời đất. .....HÌnh ảnh của Từ Hải, Nguyễn Du lấy trong lịch sử, trong văn học TQ, Nhưng Nguyễn Du đã gửi vào đấy tất cả những khao khát thiết tha của mình và của người đương thời. NHững khao khát áy trong non một thế kỉ đã làm nổ ra liên tiếp những cuộc khởi nghĩa của nông dân và cuối cùng đã đưa đến cuộc Khởi nghĩa Tây Sơn vĩ đại..... Bài học về nhân cách mà em rút ra được từ truyện "Chức phán sự đền Tản Viên" Tryền kì mạn lục” của Nguyễn Dữ là tác phẩm viết bằng chữ Hán gồm 20 truyện, ra đời vào nửa đầu thế kỉ XVI. Tác phẩm thực sự là một sáng tác văn học với sự gia công, hư cấu, sáng tạo, trau chuốt, gọt giũa của Nguyễn Dữ chứ ko phải chỉ là một công trình ghi chép đơn thuần. Trong số đó có tác phẩm “Chuyện chức phán sự đền Tản Viên ” đã đề cao tinh thần khẳng khái, cương trực, dám đấu tranh chống lại cái ác, trừ hại cho dân của Ngô Tử Văn; đồng thời thể hiện niềm tin công lí, chính nghĩa nhất định sẽ chiến thắng gian tà. Chuyện chức phán sự đền Tản Viên kể về Ngô Tử Văn - người vốn khảng khái, nóng nảy,thấy sự gian tà thì ko thể chịu được. Mọi người vẫn thường khen Văn là người cương trực. Ở làng Tử Văn sống trước có một ngôi đền linh ứng nhưng giờ đã thành ngôi đền có hồn của tên giặc xâm lược tử trận gần đó làm yêu quái trong dân gian. Trước sự việc ngôi đền bị uế tạp và yêu quái có thể làm hại dân, “Tử Văn rất tức giận, một hôm tắm gội sạch sẽ, khấn trời rồi châm lửa đốt đền”.Sự khắng khái, nóng nảy của Tử Văn đã dẫn đến một hành động dũng cảm vì dân trừ hại. Sự tức giận của Tử Văn ko phải là sự tức giận cho riêng mình mà là sự tức giận cho mọi người dân đang bị yêu quái quấy nhiễu. Vì thế mà việc làm của Tử Văn là đáng ca ngợi. Sau khi đốt ngôi đền,Tử Văn ốm nặng rồi “thấy hai tên quỷ sứ đến bắt đi rất gấp, kéo ra ngoài thành vế phía đông”. Lúc ở chốn âm cung, do chỉ nghe bên nguyên,Diêm Vương - vị quan toà xử kiện- người cầm cán cân công lí – cũng đã có lúc tỏ ra mơ hồ. Khi đứng trước công đường Ngô Tử Văn càng tỏ ra mình là người có khí phách. Chàng ko chỉ khằng định:”Ngô Soạn này là một kẻ sĩ ngay thẳng ở trần gian” mà còn dũng cảm vạch mặt tên bại tướng gian tà với lời lẽ “rất cứng cỏi, ko chịu nhún nhường chút nào”. Chàng chiến đấu đến cùng vì lẽ phải. Từng bước, từng bước Ngô Tử Văn đã đánh lui tất cả sự phản công, kháng cự của kẽ thù, cuối cùng đã hoàn toàn đánh gục tên tướng giặc. Sau khi được minh oan ờ minh ti, Tử Văn trở về nhà chưa được 1 tháng thì Thổ công đến bảo Tử Văn nên nhậm chức phán sự ở đến Tản Viên. Thổ công nói:”người ta sống ở đời, xưa nay ai chẳng phải chết, miễn là chết đi còn được tiếng về sau” và khuyên Văn nên nhận.Thế là Văn vui vẻ nhận lời. việc được nhận chức ở đền Tản Viên đã nói lên thắng lợi của chàng trong cuộc đấu tranh với tên hung thầ xảo quyệt. Sự thắng lợi này đã khẳng định chàng là người tốt, chính nghĩa, dám đấu tranh để thực hiện công lí. Con người của chính nghĩa đã được đứng ra để thực hiện công lý là một thắng lợi có ý nghĩa sâu sắc, khẳng định niềm tin chính nghĩa nhất định thắng gian tà. Trong Chuyện chức phán sự đền Tản Viên , tác giả đã vạch trần bộ mặt gian tà của ko ít kẻ đương quyền “ quen dùng chước dối lừa, thích làm trò thảm ngược”. Ngòi bút của Nguyễn Dữ ko chỉ lên án một số quan lại tham nhũng mà còn tố cáo mạnh mẽ hiện thực “rễ ác mọ lan, khó lòng lay động” mà bênh vực cho kẻ gian tà. Trong câu nói buột miệng của Tử Văn “Sao mà nhiều thần quá vậy?” cũng cho ta thấy một hiện thực của xã hội phong kiến lúc bấy giờ: xã hội có quá nhiều kẻ hữu danh vô thực, lợi dụng địa vị, quyền thế làm điều bất chính. kết thúc có hậu của câu chuyện thể hiện đúng truyền thống nhân đạo của dân ta chính nghĩa nhất định thắng gian tà. viết Chuyện chức phán sự đền Tản Viên Nguyễn Dữ đã kết hợp thành công yếu tố ảo và thực. câu chuyện diễn ra đầy tính chất li kì bởi sự xuất hiện của thế giới âm cung với những hồn ma, bóng quỷ với những việc khác thường: người chết đi sống lại từ dương gian xuống địa phủ, từ cõi âm lại vế cõi dương. Nhưng chuyện lại có vẻ như rất thực bởi cách dẫn ngưòi khác, dẫn việc cụ thể đến cả họ tên, quê quán và thời gian, địa điểm diễn ra sự việc. yếu tố kì ảo giúp câu chuyện thêm phần li kì, hấp dẫn. yếu tố thực làm tăng tính xác thực, làm câu chuyện có ý nghĩa xã hội sau sắc. câu chuyện đề cao nhân vật Ngô Tử Văn – đại diện cho tầng lớp trí thức nước Việt giàu tinh thần dân tộc, chuộng chính nghĩa, dũng cảm, cương trực, dám đấu tranh chống lai cái ác trừ hạ cho dân. truyện còn thể hiện niềm tin công lý, chính nghĩa nhất định sẽ thắng gian tà.
