Phân tích 2 khổ thơ cuối trong mùa xuân nho nhỏ của Thanh Hải SUY NGHĨ VỀ HAI KHỔ THƠ CUỐI CỦA BÀI THƠ " MÙA XUÂN NHO NHỎ" Đề : Suy nghĩ của em về hai khổ thơ trích trong bài “ Mùa xuân nho nhỏ” của Thanh Hải : Ta làm con chim hót Ta làm một cành hoa Ta nhập vào hòa ca Một bốt trầm xao xuyến Một mùa xuân nho nhỏ Lặng lẽ dâng cho đời Dù là tuổi hai mươi Dù là khi tóc bạc. Bài làm Như chúng ta đã biết, mùa xuân là mùa hội tụ của các thi sĩ, là một mùa mang đậm chất thơ, cũng giống như các nhà thơ khác, nhà thơ Thanh Hải cũng đã cảm nhận được mùa xuân để sáng tác bài thơ “ Mùa xuân nho nhỏ” để thể hiện ước nguyện nhỏ nhoi, cuối cùng trong đời của ông trước khi từ trần. ông đã để lại cho kho tàng văn học Việt Nam một bài thơ rất đặc sắc, đơn giản mà ấn đậm những dòng cảm xúc, ước nguyện của ông, điển hình qua hai khổ thơ trong bài : Ta làm con chim hót Ta làm một cành hoa Ta nhập vào hòa ca Một nốt trầm xao xuyến. Một mùa xuân nho nhỏ Lặng lẽ dâng cho đời Dù là tuổi hai mươi Dù là khi tóc bạc. Ôi, chỉ vẻn vẹn hai khổ thơ thôi mà ta thấm nhuần được biết bao nhiêu cảm xúc. Tác giả muốn hóa thân vào những cảnh vật mà mình đang thấy, đang nghe trước mắt. Từ “ta” của tác giả không chỉ là cảm xúc chung của mọi người mà là chỉ riêng tác giả thôi, tác giả chỉ muốn một mình dâng hiến cho cuộc đời, cho đất nước. “Ta làm con chim hót”, ôi…câu thơ nghe êm ái làm sao, ước nguyện của tác giả thật khiêm tốn, chỉ muốn làm một con chim trong muôn vàn loài chim trên đất nước, chỉ muốn cất một tiếng hót trong bao nhiêu rung động của đất trời góp thêm một sắc xuân nhỏ nhoi cho đất nước. Kế nữa, tác giả lại muốn làm một cành hoa, có lẽ chỉ là một cành hoa dại ven đường thôi, cành hoa mang một màu sắc nhẹ nhàng và quyến rũ, một cành hoa của “mùa xuân nho nhỏ” chen chút với bao cành hoa đẹp đẽ, quí hiếm khác để đi vào cái “mùa xuân của đất nước” một niềm khao khát nhưng đáng quí biết bao! Đẹp đẽ biết bao! Sau đó tác giả lại muốn nhập vào một bài ca chỉ bởi “một nốt trầm xao xuyến”, chỉ một nốt trầm trong một bài ca thôi, một nốt trầm mà khi nghe xong ta lại còn vương vấn. Tác giả muốn cất lên một âm vọng bình thường mà lặng lẽ, muốn góp thêm cho cuộc đời một nốt nhạc trong những âm vang hấp dẫm hơn khi đất nước đang bước vào một mùa xuân rực rỡ. Một mùa xuân nho nhỏ Lặng lẽ dâng cho đời. Đến đây, có lẽ giọng thơ đã trầm lại. Bây giờ, tác giả đã muốn dâng cả cuộc đời mình cho đất nước, nhưng thực chất lại là dâng một cái rất nhỏ “một mùa xuân nho nhỏ”, tuy mùa xuân cũa tác giả nhỏ nhưng nó là cả hàng triệu trái tim của những con người Việt Nam dâng cho đất nước một mùa xuân, một mùa xuân trong một mùa xuân rộng lớn của đất nước. Thanh Hải âm thầm, “lặng lẽ dâng cho đời” một món quà rất đặc biệt, đó là “mùa xuân nho nhỏ”, một mùa xuân mà chưa ai nghĩ đến. Thơ rất độc đáo, rất hay và rất tình cảm. Tác giả luôn muốn cống hiến tất cả cuộc đời mình vào đất nước dù ở bất cứ thời điểm nào của cuộc đời : Dù là tuổi hai mươi Dù là khi tóc bạc. Điệp từ “dù” nó như là một lời hứa, một sự khẳng định là mãi mãi, là vĩnh viễn sẽ không bao giờ phai theo thời gian. Dù khi còn trẻ hay khi đã già thì tác giả vẫn cống hiến. tác giả thật là một người đáng khâm phục, một người rất thơ, rất tình cảm! Với những âm điệu rộn ràng, rồi lại trầm lặng, từ ngữ sâu sắc, luyến láy rất vần tác giả đã đưa ta một “Mùa xuân nho nhỏ” của riêng mình để rồi ước nguyện cùng tác giả. Chỉ những hình ảnh ước muốn: con chim, cành hoa, một nốt trầm trong một bản hòa ca,… mà tác giả khiến ta thấu được biết bao nhiêu là tình cảm. Những ước nguyện thật khiêm tốn giản đơn mà lại đầy ý nghĩa, tác giả thật là một người đáng kính nể! Luôn muốn dâng hết tất cả cuộc đời mình cho đất nước. Gấp trang sách lại, em lại cảm thấy một cái gì đó bồi hồi, xao xuyến muốn đọc lại lần nữa. Những ước nguyện nhỏ nhoi, khiêm tốn của tác giả lại khiến cho ngưới đọc động lòng. Thật độc đáo! Hãy phát biểu ý kiến về mục đích học tập mà UNESCO đề xướng :“Học để biết” BÀI LÀM Trong thời đại khoa học tiên tiến như hiện nay, giáo dục đóng vai trò vô cùng quan trọng. Học tập là vấn đề được toàn xã hội quan tâm. Vậy học hỏi để làm gì? Trả lời cho câu hỏi này UNESCO đã đề xướng mục đích học tập:" Học để biết, học để làm, học để chung sống, học để tự khẳng định mình ". Và ở đây hơn cả là việc học thế nào để có thể biết và vận dụng tốt được những lý thuyết đã được học,đã được truyền thụ. Chính vì lí do trên mà mục đích “Học tập để biết” có lẽ được đề cao hơn cả. Vậy chúng ta hãy cùng làm rõ vấn đề trên. Mục đích học tập mà UNESCO đề ra không chỉ phù hợp với thời đại mà còn là mục đích rất nhân văn. Mục đích học tập phải đáp ứng hai yêu cầu: tiếp thu kiến thức và yêu cầu thực hành, vận dụng kiến thức, từng bước hoàn thiện nhân cách. Từ xưa đến nay con người không ngừng học hỏi, tiếp thu tri thức của nhân loại. Vậy “học là gì” và có ý nghĩa to lớn như thế nào mà ta lại đề cao việc ấy như vậy. Học ở đây có thể hiểu ngắn gọn và chính xác nhất như một quá trình tiếp thu, học hỏi tri thức, kĩ năng. Đó là những kiến thức, cách hiếu biết, vận dụng, các kĩ năng mềm thiết yếu mà ta đã được trang bị, tiếp thu ở trường,lớp, gia đình, qua các thế hệ đi trước trong gia đình, bạn bè, qua ti vi, báo chí, phim ảnh, từ thầy cô giáo bạn bè trên tư liệu sách vở và học ở ngoài cuộc sống. Kiến thức nhân loại vô cùng phong phú khoa học kĩ thuật không ngừng phát triển cố nhiều vấn đề nảy sinh trong cuộc sống cần được chúng ta giải quyết và tiếp thu. Ta có thể học được ở mọi nơi, mọi lúc, mọi chỗ, nếu như ta có ý thức học tập một cách tự giác. Tuy nhiên những điều ta biết chỉ là một giọt nước nhỏ trong khi đó điều ta chưa biết lại là biển cả rộng lớn bao la. Vì vậy còn có nhiều miền tri thức cần được chúng ta khám phá học hỏi. Thế nên việc học trước hết là hướng đến mục đích học để biết nhiều miền kiến thức ấy để thế giới xung quanh mở ra một cách sáng tỏ trước mắt bạn lật mở mọi vấn đề mọi khía cạnh của cuộc sống muôn màu. Có vậy chúng ta mới có thể không lạc hậu với thời đại và yêu cầu ngày càng cao của xã hội.Và rộng hơn nữa chính là cách ta “học để biết”.Thế thì “học để biết” là gì, có điều gì khác hơn hay lạ hơn, mới hơn việc học đơn thuần không? Tính chất về nội dung của câu đề xướng được chia ra từng khía cạnh và cấp độ khác nhau, ở đây “học để biết” là yêu cầu tiếp thu kiến thức. Nó còn là biết về kiến thức chuyên môn khoa học kỹ thuật – biết về đối nhân xử thế - biết về mọi chuẩn mực đạo đức của con người. Trong mặt tiếp thu kiến thức thì có những phép tắc xã hội, gia đình, bản thân, cuộc sống và bên trong đó thì lại có như cái khác như cách chào hỏi, lễ nghĩa khi gặp người lớn tuổi, trong gia đình thì có cách cư xử đúng mực, hiếu thảo với cha mẹ, ông bà, còn trong cuộc sống thì lại có những kiến thức tổng quát về khoa học, xã hội, tự nhiên mà tất cả ta đều phải học để biết sao cho người khác có thể thấy một cái nhìn cơ bản nhất, toàn diện nhất về chính con người ta, về những gì ta thể hiện. Không những chỉ có bấy nhiêu những lý thuyết khô khan cứng nhắc ấy mà ta còn phải tự trang bị, rèn luyện cho mình những kĩ năng mềm cơ bản nhất như kĩ năng sống, giao tiếp, ứng xử, quản lí,… Sau khi được thõa mãn được “dấu chẩm hỏi” trong đầu chúng ta, chúng ta có thể tự đặt ra cho mình những mục tiêu cao hôn, xa hơn, hay tự tìm tòi để trả lời những câu hỏi như tại sao lại có mưa, tại sao lại có Mặt Trời... Có thể nói vì ngày nay chúng ta đang sống trong thời đại mà khoa học kĩ thuật công nghệ thông tin ngày một nâng cao. Trong xã hội đó ấy, làm việc gì cũng cần phải có hiểu biết, có trí thức. Vì vậy việc học là rất cần thiết và có vai trò ý nghĩ vô cùng quan trọng đối với mỗi người chúng ta. Tuy nhiên việc học là một quá trình tích luỹ kiến thức lâu dài mà tri thức nhân loại lại là vô bờ bến. Thế nên chúng ta cần có một sự tập trung ý chí và xác định thật đúng đắn mục đích học tập của mình. Vậy nên chúng ta đã có thể , mở mang vốn hiểu biết nhỏ bé của mình và làm được những điều to lớn làm thay đổi cả thế giới. Phương châm trên đã giúp ta vừa đề cập được học để nâng cao, tiếp thu kiến thức lý thuyết, vừa áp dụng những kĩ năng đó để thực hành vào cuộc sống, vừa đặt ra yêu cầu đối với những kiến thức được tích lũy từ thế hệ trước vừa khẳng định vai trò quan trọng của việc làm ra sản phẩm trong hiện tại và tương lai. Mục đích học tập trên nhất là “học để biết” tuy có hơi thiên về, đặt nặng và yêu cầu cao về những lý thuyết sách vở nhưng tổng thể thì nó vừa hướng đền quyền lợi chung của cộng đồng,tập thể, vừa tạo ra điều kiện để mỗi người khẳng định cái tôi bản lĩnh trong cuộc sống thông qua những gì đã học. Dẫn chứng đơn giản nhất là trong việc học tập của chúng ta. Chúng ta phải biết tin vào chính mình, phải chiến thắng được bản thân, tin rằng mình sẽ làm được và cố gắng học tập và rồi kết quả chúng ta đạt được là những điểm mười đỏ chói trong tập, là những lời khen của thầy cô và ánh mắt ngưỡng mộ của bạn bè. Để thực hiện tốt mục đích học tập trên chúng ta sẽ còn phải cần thêm yếu tố nào nữa? Thật vậy, muốn đạt được mục đích trên một cách toàn diện nhất ta phải tự xạy dựng cho mình lý tưởng sống đúng đắn, cao đẹp vì có những điều đó ta mới có thể bằng chính đôi tay mình tạo ra những sản phẩm phục vụ cho người, cho đời, có như thế ta mới đem đến một cuộc sống tốt đẹp hơn nếu không thì với một bộ óc không được rèn luyện, một bàn tay không thuần thạo những thao tác, kỹ thuật, một kĩ năng không được trui rèn, mài giũa thì dù có tài giỏi đến đâu cũng chỉ đem đến sự phiền toái, sự hư hại, hao tổn sức người, sức của cho người khác. Hay tệ hơn là những người đem mục đích học tập của bản thân để làm hại đến nhân loại, con người thì thật không nên, đáng bị trừng phạt, phê phán, lên án để làm tấm gương cho mọi người. Họ sẽ phải trả giá bằng cả sự nghiệp hay tệ hơn là cả cuộc sống hiện tại. Đồng thời ta cũng phải dựa trên sự đề xướng của UNESCO để lên án những người không xác định được mục đích học tập rõ ràng, chính đáng điều đó sẽ dẫn đến sự sai lầm không đáng có, quá trình học tập sẽ kém hiệu quả, bản thân sẽ không học thêm được kiến thức, không vận dụng được vào cuộc sống, từ đó sẽ khó có thể phát triển xã hội. Không chỉ dừng lại ở đó, sự học vốn là mênh mông, không có bến bờ vì thế nếu như một ngày ta không tự tích lũy, góp nhặt, siêng năng học hỏi thì vốn hiểu biết của ta cũng sẽ ngày càng mai một, thui chột, dần dần sẽ không còn lại gì để giúp ta khẳng định mình. Cũng như dân gian ta đã có câu : “ Một người biết lo bằng kho người hay làm” ở đây ông bà ta thật tinh ý khi khéo léo khuyên con cháu đời sau hãy cố gắng học tập, học để nâng cao tri thức, để giữ lại những tinh hoa của thế hệ đi trước truyền thụ cho đời sau.Qua đó cũng tỏ thái độ đúng, cứng rắn hơn nữa đối với nhũng hành vi học vẹt, trầm chương tích cú học để kiếm bằng cấp, học để đối phó, hợp thức hóa với địa vị hiện có của mình. Chúng ta cần nhận thức rõ mối quan hệ chặt chẽ giữa lý thuyết và thực tế của phương châm “học để biết” từ đó tự vạch ra cho mình một hướng đi phù hợp nhất để dung hòa hai yếu tố trên. Ví như lúc nhỏ ta sẽ chú ý đến việc học kiến thức,kĩ năng, cách làm thông qua sự quan sát, theo dõi rồi cải tiến, sáng tạo hơn để chứng minh thục lực của cá nhân mình. Nhưng khi ta lớn lên thì cần phải chú ý đến việc cân dụng những lý thuyết vào thực tiễn cuộc sống muôn mặt, nhận thức, chung sống hòa hợp với thiên nhiên , với mọi người. Là một học sinh còn ngồi trên ghế nhà trường, ta phải xác định rõ ta học vì ai, vì cái gì để ta còn có thể giúp ích cho bản thân chúng ta, làm thay đổi cuộc sống, làm cho cuộc sống trở nên đẹp đẽ hơn. Ngoài ra, mục đích của học tập giúp ta thành công, đạt được nhiều điểm tốt, nắm bắt được kiến thức bổ ích quý giá để áp dụng trong thực tế cuộc sống, xây dựng đất nước phát triển đi lên ngang tầm với cái cường quốc trên thế giới. Nhà văn Lép Tôn-xtôi đã từng nói: “Lí tưởng là một ngọn đèn chỉ đường, soi sáng ”, việc xác định mục đích học tập của mỗi người cũng quan trọng như việc xác định lí tưởng sống.Mục đích học tập mà UNESCO đề xướng rất đúng đắn, nhân văn. Qua đó ta định huớng học tập dẽ dàng hơn, việc học trở nên hiệu quả và hữu ích hơn. Tri thức như 1 cái thang dài vô tận, bước qua 1 bậc thang ta có thêm hành trang để tự tin bước lên bậc kế tiếp. Học vấn làm đẹp con người!
